جنبش هنر مدرن ایران در دوره پس از درگذشت نقاش مشهور پارسی، کمال الملک (1319 - 1231) آغاز شد و پایان تعهد به نقاشی آکادمیک را نشان داد. در طول دهه 1950 و 1960 میلادی، جنبش هایی مانند مکتب سقاخانه در ایران ظهور کرد و هنرمندان ایرانی آثار نوآورانه و مهم بسیاری در تاریخ هنر ایران خلق کردند. در این مقاله 10 هنرمند مشهور معاصر ایران را معرفی خواهیم کرد که آثار ابتکاری آنها در سراسر جهان به رسمیت شناخته شده است.
منیر شاهرودی فرمانفرمایان
نقاش / گردآورنده آثارهنری
منیر شاهرودی فرمانفرمائیان (1398-1301)، یک هنرمند برجسته معاصر ایرانی و گردآورنده هنرهای عامیانه سنتی بود. او اغلب به خاطر ترکیب تکنیک های سنتی ایرانی با هنر انتزاعی هندسی غربی شناخته شده است و این امر باعث به وجود آمدن نقاشی ها و اشیاء هنری منحصر به فردی گردیده است. او در دانشکده طراحی پارسونز در نیویورک به تحصیل در رشته تصویرسازی مد پرداخت و در حالی که در ایالات متحده زندگی می کرد، با بسیاری از هنرمندان همچون میلتون اوری، اندی وارهول و فرانک استلا دوست شد. آینه کاری های با ظرافت او که از هزار قطعه کوچک ساخته شده است، به عنوان سمبل زندگی هنری غنی وی می باشند.
کامران دیبا
معمار
کامران دیبا متولد سال 1316، یکی از مشهورترین معماران ایرانی است که برخی از معروف ترین ساختمان های ایران مانند پردیس دانشگاه جندی شاپور در اهواز، موزه هنرهای معاصر تهران و فرهنگسرای نیاوران را نیز طراحی کرده است. وی در رشته معماری و جامعه شناسی در دانشگاه هوارد واشنگتن دی سی تحصیل کرده است. اگرچه او یک مدرنیست می باشد، اما اعتقاد او به مباحث فرهنگی و سنتی در طرح های ابتکاری وی منعکس شده است.
سهراب سپهری
شاعر/ نقاش
سهراب سپهری متولد کاشان (1359-1307)، نقاش و جزو پنج شاعر مشهور ایرانی بود که شعر نو می سرود. وی در اشعار خود با الهام از بوداییسم، عرفان و سنت غربی، مفاهیم غربی را با موضوعات شرقی ترکیب می کند. فلسفه ذن، شعر و نقاشی او را تحت تأثیر قرار داده است. علاوه بر این، آثار هنری وی به عنوان یکی از نقاشان پیشرو مدرن ایران، در بسیاری از گالری های جهان به نمایش گذاشته شده و به فروش می رسد.
پرویز تناولی
نقاش / مجسمه ساز
پرویز تناولی متولد سال 1316 در تهران می باشد. تناولی یکی از پیشگامان نهضت سقاخانه است که آثار وی در نمایشگاه های بین المللی متعددی به حراج گذاشته شده است. او یک نقاش و مجسمه ساز است اما به دلیل تبدیل کلمه ایرانی "هیچ" به مجسمه های زیبای 3 بعدی مشهور است. وی همیشه شیفته فرهنگ، تاریخ و سرگرمی های ایرانی بوده است.
سهراب شهید ثالث
بازیگر سینما / کارگردان / فیلم نامه نویس
سهراب شهید ثالث (1377-1323) به عنوان یکی از هنرمندان پیشگام سینمای ایران در قرن بیستم به حساب می آید. وی در دوران زندگی خود فیلم های خلاقانه ای مانند یک اتفاق ساده (1352) و طبیعت بی جان (1353) را تولید کرد که هر دو به دلیل نمایش واقع گرایانه زندگی اجتماعی در ایران و فیلم برداری خاص و بی نظیر، جوایز بین المللی مشهوری کسب کرده اند.
منوچهر یکتایی
نقاش
منوچهر یکتایی، هنرمند آمریکایی ایرانی تبار، تحصیلاتش را در دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای آمریکا به اتمام رساند. یکتایی در سال 1301 متولد و تحت تأثیر 3 فرهنگ: ایران، فرانسه و آمریکا می باشد. تمامی آثار یکتایی، نوآوری و خلاقیت عالی او را به تصویر می کشند. بسیاری از نقاشی های وی اکنون در موزه های آمریکای شمالی و اروپا، مانند موزه هنرهای مدرن نیویورک، موزه هیرشورن، باغ مجسمه سازی و مجموعه های خصوصی مانند مجموعه Poindexter قرار دارد.
بهجت صدر محلاتی
نقاش
بهجت صدر محلاتی (1388-1303) ، نقاش مدرن ایرانی بود که به دلیل استفاده از یک چاقوی پالت برای نشان دادن ریتم بصری و حرکت در نقاشی های امپرسیونیستی خود مشهور است. او نخستین نقاش زن معاصر در ایران بود که هم تراز نقاشان مرد مورد توجه قرار گرفت و آثار وی در گالری های معروف در پاریس، رم و نیویورک به نمایش گذاشته شده است.
بهمن محصص
نقاش/ مجسمه ساز/ مترجم/ کارگردان تئاتر
بهمن محصص ملغب به "پیكاسو ایرانی" (1389-1310) نقاش ، مجسمه ساز ، مترجم و کارگردان تئاتر برجسته ایرانی بود. او برخلاف بسیاری از هنرمندان نسل خود ، مدرنیست بود و آثار او تحت تأثیر سنت های هنری ایرانی نبود. بسیاری از آثار جمع آوری شده از وی، شامل چهره های اسطوره ای و موجودات ناشناخته می باشد.
عباس کیا رستمی
کارگردان/ فیلم نامه نویس/ عکاس/ تهیه کننده فیلم
عباس کیا رستمی به عنوان یکی از چهره های برتر در سینمای بین المللی شناخته شده است. کیارستمی (1395-1319) کارگردان، فیلمنامه نویس، عکاس و تهیه کننده ایرانی بود. وی همچنین عضو هیئت مشاوره بنیاد سینمای جهان بود که توسط مارتین اسکورسیزی تأسیس شد. فیلم های او برنده چندین جایزه بین المللی، مانند جایزه نخل طلایی در جشنواره کن برای طعم گیلاس (1997) شده است. کیارستمی در طی دوران زندگی اش تکنیک های خلاقانه بسیاری خلق کرد و آثار وی سبک فردی و چشم انداز منحصر به فرد او را نسبت به فلسفه زندگی به تصویر می کشند.
محمد احصایی
خوشنویس
احصایی متولد سال 1318، به دلیل کارهای خلاقانه خود در نقاشی خط ایران مشهور است. آثار این خط نویسی استادانه، بیشتر الهام گرفته از انتزاع غربی و نقاشی قلموی چینی است. نقاشی های دیواری وی را می توان در سفارت ایران در ابوظبی و موزه طبیعی ایران مشاهده کرد. گالری های وی به طور گسترده ای در تهران و همچنین در بسیاری از موزه ها در سراسر جهان همچون موزه بریتانیایی لندن ، موزه آرمیتاژ سن پترزبورگ و موزه لایت هاوس لندن به نمایش گذاشته شده است.
منابع: